Aljan de Boer: ‘Niemand van logistiek, finance of operations, gaat dat consumentengedrag beïnvloeden’

In augustus van dit jaar hebben Iris Academy en NIMA een strategisch partnership aangekondigd voor een aanbod van trainingen aan het topkader in marketing. Dat aanbod is aanvullend op de bestaande trainingen van NIMA en richt zich specifiek op bestuurders, ondernemers en ervaren marketeers.

Iris noemt zich een ‘een opleidingscollectief van vakidioten’ die met elkaar een samenwerking zijn aangegaan voor inzicht en inspiratie op het gebied van marketing en communicatie, vernieuwing en leiderschap. Het collectief biedt de kennis, inspiratie en ruimte voor het ontwikkelen van eigen-wijsheid: Als mens, als professional, en als deelgenoot van het collectief van vakidioten.

Aljan de Boer maakt deel uit van dat collectief. Samen met Frank van den Driest en Guy van Liemt biedt hij dit najaar de driedaagse Mastercourse: Humanizing Growth and Sustainable Marketing. De opleiding is een verkorte versie van het internationale Humanized Growth leiderschapsprogramma waar inmiddels 400 CMO’s hebben ervaren hoe ze waarde kunnen creëren voor alle stakeholders náást waarde voor hun aandeelhouders.

Meer lezen over de inhoud van het programma of inschrijven voor deze Mastercourse: Humanizing Growth and Sustainable Marketing van Iris en NIMA op 7 en 8 november kan hier

Sustainable Marketing and Humanizing Growth. Wat doe je in die Masterclass en wat leer je daar?

‘Je leert om de rol van marketing in onze huidige tijd herdefiniëren met een nieuwe marketing-mindset. Eerder ging marketing vooral over groei, sales, omzet en puur financiële waarde. We hebben inmiddels allemaal gezien waar dat toe leidt en hebben inmiddels zes van de negen planetaire grenzen overschreden. Iedereen zit in een mental health crisis. Er is veel ongelijkheid. Het gaat gewoon niet zo goed met de wereld. En het gekke is: waar we ook zijn, op de Effies of in Cannes, we vieren omzetstijging. Maar omzetstijging is vaak per definitie méér verkoop en méér uitstoot. Of nog meer mensen producten aansmeren die ze helemaal niet nodig hebben.’

Dat klinkt niet erg opwekkend

‘Nee, marketing is daarin stuk. We lopen in het vak allemaal te klagen dat de marketing van marketing kapot is. Op een feestje kun je bijna niet meer zeggen dat je marketeer bent. Marketing bungelt steevast onderaan het lijstje minst betrouwbare beroepen en marketeers geven zelf ook geregeld aan een bullshitbaan te hebben. Driekwart van de producten en merken mag van consumenten eigenlijk gewoon verdwijnen. Het probleem is dat we niet meer aligned zijn en in contact staan met wat de huidige tijdgeest nodig heeft.’

‘We zien dat bedrijven zich niet langer alléén maar op meer commercieel succes richten, maar ook op Environmental, Social & Governance (ESG) succes. Ook marketing zal zich steeds beter moeten verbinden aan het creëren van impact voor mensen of voor de planeet. En daar zijn allerlei tools voor en theorieën over, dus wat je leert is om marketing in te zetten om een strategische bijdrage te leveren aan het creëren van langetermijn-welzijn voor mensen en de planeet.

En dat lukt met humanizing growth?

‘Dat is eigenlijk een mooi woord voor multi-stakeholder value creation dus niet alleen voor de capital markets. Je zou willen dat collega’s het fijn hebben en het idee hebben dat ze bijdragen aan iets groters, dat consumenten dat zien en dat we een rol hebben in de communities waarin we leven. Om die transitie te maken heb je – en dat is goed nieuws – marketing skills nodig.’

Aan het internationale leiderschapsprogramma Humanizing Growth hebben intussen 400 CMO’s deelgenomen. Hoe verhoudt deze Iris-NIMA Masterclass zich tot dat toch vrij zware programma?

‘Eigenlijk is het best uniek dat we het zo op deze manier beschikbaar maken. Voor het reguliere programma hebben we jaarlijks honderd stoelen beschikbaar en tussen die deelnemers zitten echt de allergrootste marketeers van de wereld. De CMO’s van de Unilever’s en Coca-Cola’s uit alle regio’s ter wereld volgen die en daar is deze Mastercourse een afgeleide van.’

Waarom is die rol van die marketeer zo bepalend bij dat trekken van die transitie? Jullie duwen de marketeer bijna een beetje in die drivers seat, maar die zal toch ook haar of zijn KPI’s hebben?

‘Zestig tot zeventig procent van alle global emissions komt door consumptiegedrag, dus als wij dat gedrag kunnen beïnvloeden, kunnen we misschien ook beter bijdragen aan de doelen van de IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change/red). En dat is een marketingtaak. Niemand van logistiek, finance of operations, gaat dat consumentengedrag beïnvloeden. Wij zijn als marketeers degenen die de voelsprieten naar de buitenwereld hebben en kunnen zeggen wat er leeft in de maatschappij en waar kansen liggen. Bedrijven doen te weinig. Het zou volgens wetenschappers, werknemers en veel klanten sneller moeten en dat kán door de argumenten goed op een rij te hebben: sustainable producten leveren vaak meer marge op, de wetgeving gaat veranderen en dan heb je ook nog het morele kompas van de organisatie. Daar lopen directies momenteel mee en dat is een marketingvraag.’

Er zullen meer vragen zijn?

‘Zeker! Waar zit de groei die nu aansluit bij de behoefte van mensen? Hoe ga ik daarover vertellen, zodat ik dat duurzame consumentgedrag beïnvloed? Daar zijn allerlei nieuwe theorieën en modellen voor, die ook in de opleiding zitten. Ik durf te wedden dat er elk jaar duizenden studenten commerciële economie beginnen en in college 1 te horen krijgen: “het belangrijkste, dames en heren, is marktaandeel.” Dat is een financiële doelstelling. Dan moet je marktaandeel omhoog, je revenu moet omhoog, etcetera. Het is vrij traditioneel denken. Marketing, zoals het vandaag wordt gepraktiseerd en wordt onderwezen op de business schools, is nog vooral gebaseerd op het maken van winsten.’

Zeg je daarmee eigenlijk dat het academisch onderwijs gewoon achterblijft, want over hbo’s in Nederland hoor je juist dat er heel veel aandacht uitgaat naar ESG-doelstellingen…

‘Als ik zoek naar duurzame marketing, marketing en sustainability, is er geen opleiding in Nederland die dat specifiek aanbiedt.’

Het hoort ook een beetje in het DNA van een opleiding te zitten, toch?

‘Zeker. Toen digitale marketing nieuw was had je allemaal digitale marketingfuncties, maar intussen is iedereen een beetje digital. Dat zal met sustainability ook zo gaan. Uiteindelijk zal iedereen het in de haarvaten hebben.’

Uit jullie eigen onderzoek blijkt dat als je je richt op humanizing growth, je doorgaans ook economisch succesvoller bent. Gewoon meer succes in de breedste zin van het woord en toch gebeurt er te weinig

‘Het is ook nogal spannend als jij bestuurder bent van een organisatie. Stel dat McDonald’s al het vlees gaat vervangen. Dan moet je een trade-off maken en een hele nieuwe supply chain bouwen, waarmee je bestaande relaties met boeren opgeeft en aan de werkgelegenheid gaat morrelen. Dat zijn systeemkeuzes waarbij allerlei verschillende stakeholders met elkaar verbonden zijn. Het is heel moeilijk om dat goed te balanceren.’

‘Vervolgens is het lastig om te bepalen hoe snel het vervolgens moet gaan. Extinction Rebellion wil dat ING uit fossiele brandstoffen stapt, en de bank wil zelf vast óók wel uit olie, maar niet morgen want dan kunnen we niet meer met de auto naar ons werk. Het is een balancing act die maakt dat het niet zo zwart-wit is, dat maakt het lastig om te werken.’

‘Het is ook nogal afhankelijk van het land waarin je zit: In de VS zie je dat er CEO’s worden ontslagen onder druk van aandeelhouderswaarde, of hun functie wordt opgeheven omdat de strategische richting van de organisatie toch even anders moet, omdat je té woke of té purposefull bent. Het is dus niet alleen moeilijk, maar ook behoorlijk eng.’

Zo’n mindset vraagt nogal wat, jullie course is twee- plus ééndaags. Is dat de reden waarom je het liefst ziet dat mensen ook overnachten op de cursus? Waarom zo’n onafgebroken ruk tijd? Dat kan ook een reden zijn om je te laten weerhouden.

‘Je hebt twee dagen voor elkaar en dan heb je een maand later nog een dag. In die twee dagen word je inderdaad helemaal ondergedompeld en tussen de twee dagen en die laatste dag krijg je coaching on the job. Dan spar je met je peers en met de docenten om kennis uit die twee dagen toe te passen in je eigen praktijk. Het doel is om in die eerste twee dagen voor jezelf die stip aan de horizon te zetten: “Wat wil ik veranderen in mijn organisatie?”. Dat gaat dus niet over het vaststellen van een nieuwe purpose, het gaat over de transformatie van je organisatie en jouw rol daarin. Dat ga je een maand uitvoeren en aan het eind van die rit kijk je waar je staat, welke mensen heb je allemaal weten te beïnvloeden, en vooral: hoe heb je marketing belangrijker kunnen maken?’

Foto Credits: Pexels

Boekrecensie Register Marketeers – ‘Duurzame verleiding’

Twee ervaren marketeers, Marjolijn Meynen en Ed Stibbe, raakten ervan overtuigd dat het marketingvak een grote bijdrage kan leveren om de samenleving duurzame consumptie in het hart te laten sluiten. We moeten stoppen met drammen en dreigen en starten met verleiden.

Volgens de auteurs is Duurzame Verleiding een boek over duurzaamheid, geschreven door marketeers voor niet-alleen-maar-marketeers. Hiermee bedoelen ze CEO’s, ondernemers en andere beleidsbepalers. Die willen gaan voor leefzame oplossingen (leefzaam is een mooier woord voor duurzaam), met lef en uiteindelijk een lucratief resultaat. De drie L’s.

De NIMA Register Marketeers schrijven regelmatig boekrecensies over onlangs verschenen marketingboeken. Eerder verschenen boekrecensies zijn terug te lezen op de site van Marketingfacts

Duurzame verleiding
Auteurs: Marjolijn Meynen & Ed Stibbe
ISBN: 978 90 8965 746 6
Uitgever: Van Duuren management
Trefwoorden: duurzaamheid, strategie, waarde propositie, propositie
Recensent: Jeanine Dijkhuis, Register Marketeer

Deze drie L’s zijn de komende jaren nodig om duurzame waarde te creëren. Om afnemers te bewegen duurzamere keuzes te maken. Waar ze dat tot nu toe vaak zeggen te overwegen, maar in de praktijk te weinig doen. De redenen daarvoor worden door de auteurs blootgelegd in dit boek. Uiteraard is dat verschil tussen zeggen en doen niet alleen aan afnemers te wijten. De aanbieders zullen over moeten gaan tot het verleiden van de afnemers. Dat dit een lange termijn strategie vraagt, is wel zeker. Het draait om het genereren van unieke en bijzondere waarde voor potentiële klanten en dat is veel meer dan een inspirerend verhaal. Greenwashing ligt anders op de loer. ‘De klantervaring is immers niet alleen wat je ziet, maar ook wat je niet ziet’ aldus Boukje Taphoorn, bol.com in dit boek.

Verleiden naar nieuw gedrag kost tijd. En het betekent aandacht voor de hele waardeketen. Denk aan de Conscious Collection van H&M. Deze was bedoeld om duurzame fashion aan de vrouw te brengen, terwijl dit onbedoeld juist de aandacht vestigde op de tegenstelling met andere grote duurzaamheidsproblemen zoals overconsumptie. Consistente aandacht door hele keten heen is dus nodig en dat betekent ook verandering voor alle stakeholders. Om hoogleraar Duurzaamheid en Transitie Jan Rotmans in dit boek vrij te citeren: ‘Onze huidige manier van leven is een groot en diepgeworteld probleem, wat veranderingen vraagt op diverse vlakken. In onze instituties (structuur), mindset (cultuur) en praktijk (werkwijze).‘

Bovendien zijn er verschillen tussen groepen ‘duurzaamheidkopers’. De auteurs besteden daarom aandacht aan adoptie, segmentatie, targeting en positioneren. Thema’s die verdiept zijn met aspecten zoals onderzoek, observatie, data en AI. De noodzaak van een langetermijnperspectief krijgt in dit boek onder andere handen en voeten door een nieuw canvas: Het Duurzaamheids Adoptiemodel en het schematisch weergegeven model, de Totale Waarde Propositie.

De auteurs hebben een ‘slogan’ op de cover gezet, die veelzeggend is; Verduurzaam de massa, grijp de kassa. Om een strategie commercieel succesvol te maken is een onweerstaanbare propositie noodzakelijk. De totale waarde propositie omvat drie kernaspecten: klantrelevantie, medewerkersbetrokkenheid en stakeholdersrelaties. Dat is volgens Meynen en Stibbe net zo uitdagend als het klinkt, maar opent ook deuren naar innovatie en het opbouwen van een sterke merkreputatie. Met een groeiende behoefte onder nieuwe generaties, is betekenisvol werk een katalysator voor verantwoord gedrag en gemeenschapsgevoel. De propositie moet aansluiten bij de belangen van alle relevante betrokkenen om succes te hebben. Daarmee wordt zowel de formele structuur als de informele organisatie bedoeld. Een goede stakeholderanalyse is dan geen overbodige luxe. Goede communicatie en sterk leiderschap zijn vervolgens cruciaal.

Duurzaam Verleiden is een krachtig boek. Lekker leesbaar bovendien. Voor opgeleide marketeers is het een prettige samenvatting van de marketingtheorie, die met duurzaamheid als doel nu geheel in deze tijd geplaatst kan worden. Voor andere beleidsmakers is het een mooie leidraad om te reflecteren op de allesomvattendheid van het duurzaamheids- oftewel leefbaarheidsthema en zo niets te vergeten. Daarna is het vooral een kwestie van versnellen door te verleiden, aldus deze twee uitstekende auteurs.

Alle p’s, behalve die van palmolie

Op een congres over innovatie in retailmarketing kan een stevige case over een uitgesproken duurzamer merk niet ontbreken, uiteraard. Verduurzaming van ons eet- en consumptiepatroon hangt voor een belangrijk deel samen met de bereikbaarheid en beschikbaarheid van lekker, gezond, betaalbaar én duurzaam op de plek waar het moet gebeuren: in de schappen van winkels.

In een ware veldslag van soms tegengestelde belangen en hoog oplopende maatschappelijke discussie is het bijzonder als producten en merken langzaam een vaste positie veroveren in de mainstream van ons boodschappenmandje.

Een typering als ‘oud-reclameman’ doet ‘m tekort, maar veel mensen zullen hem toch kennen als oprichter van Bureau Alfred: Marcel van Wing van The Flower Farm is marketeer, ondernemer, uitvinder en activist tegelijk. Op 15 oktober spreekt hij op NIMA Marketing Now: Het Grote Retailmarketing Congres.

Met zijn bedrijf wil hij het palmolievrije alternatief bieden voor margarine, chocopasta, pindakaas en zo de ontbossing van het regenwoud tegengaan. Met het nodige succes overigens, maar ook met het idee dat deze druppel op een gloeiende plaat de oerbossen niet gaan redden. En toch kun je – en wil je – ook niet níets doen, want je moet érgens beginnen, zo meent hij.

Onderwerp van je presentatie is: ‘Het misdrijf binnen de retail’. Dat is klare taal. We vragen ons af of je een heel boos, een heel ondernemend of een heel marketingverhaal gaat vertellen op het retailcongres…

‘Eigenlijk in de volgorde van waarin je het vraagt… van heel boos – mijn motivatie – naar ondernemend – want een stevig project – naar marketing, want dat heb je wel nodig, de logica althans. Het is de wereld waarin we opereren dus dan moeten we mee.’

Jullie kozen heel bewust voor een wat activistisch merk: Gericht op consumenten die een product willen zónder iets en niet zozeer mét, bijvoorbeeld meer smaak. Dat is wel een typische ‘marketingafslag’. Waarom op deze manier?

‘Het had net zo goed iets kunnen zijn “met” maar onze missie is dat we palmoliegebruik willen beperken door een product te maken zonder palmolie maar met een alternatief, waarvoor gegarandeerd niet wordt ontbost. Als dit de missie is dan is het automatisch een “zonder- propositie”. Zoals je ook destijds suikervrij of recenter alcoholvrij of slavenarbeidvrij… het voorkomt een probleem en je helpt het oplossen. Ik zeg wel eens “door een hele kleine verandering draag je bij aan het terugdringen een heel groot probleem: ontbossing van de regenwouden.’

Hebben jullie along the way veel bestaande ESG-succesmerken als Tony’s, de Vegetarische Slager en Kipster bestudeerd of zijn jullie echt een eigen pad ingeslagen?

‘Tony’s was en is soms nog steeds wel een voorbeeld geweest. Het focussen op de oplossing, een positieve toon, een hippie-achtige identiteit zijn zeker geïnspireerd op delen van Tony’s. En wat ze allemaal gemeen hebben is dat we ons allemaal richten op een onrecht van een grote industrie en daarmee allemaal de lobby van die categorieën tegen ons krijgen…’

Wat jij samen met je compagnon Erik Bras voor elkaar hebt gekregen: een productlijn en merk ontwikkelen en uiteindelijk succesvol op de schappen van de Appie krijgen, vergde een enorme inspanning. Er zijn meer ondernemers die dat willen met duurzame of eerlijker alternatieven, maar het gaat echt zelden goed. Wat was het meest moeilijk in de afgelopen jaren?

‘Niet alleen Appie. De uitdaging was juist om zo groot mogelijk te introduceren. Daarvoor moet je groot durven denken en zoveel mogelijk on par zijn met de marktleider in de categorie, in dit geval margarine. Dus alle p’s behalve die van palmolie gelijk maken aan de referentiemerken. Dat klinkt eenvoudig maar dat is het niet.’ 

Je hebt een behoorlijke track record in marketing, meer specifiek in reclame. We kunnen ons iets voorstellen bij het vóórdeel dat dat oplevert bij de introductie van een nieuw merk, maar je hebt wel ineens een totaal andere positie. Zie die dozen maar in de winkels te krijgen. Ben je anders naar retailers gaan kijken?

‘Ik ben zeker anders naar retailers gaan kijken. In de dertig jaar dat ik in  de reclame werkte, waarvan heel veel in FMCG-categorieën, ben ik nog nooit met salesteams op pad geweest. Retail category-management is een essentiële schakel in het succes van je merk. Je kunt je suf adverteren maar zonder de sympathie van de retailer ben je nergens. Overigens is het andersom net zo waar… Die balans heb ik leren begrijpen.’

Duurzame succesmerken zijn lastig langdurig te succesvol te houden zonder een overname door een ‘grote broer met aandeelhouders’, zoals bij The Body Shop of door intensieve samenwerking met de retailer zélf zoals bij Kipster en Lidl. In die zin is het spannend wat er op lange termijn – zeg tien jaar – met Flower Farm staat te gebeuren. Waar hoop je op?

‘Ik denk dat we nog veel kunnen groeien zonder de strategische of financiële hulp van een overname. Zolang de regenwouden nog worden afgebrand voor de ontwikkeling van palmolieplantages is het belang van onze boodschap onverminderd groot. Natuurlijk hebben we te maken met een lobby die de relevantie van het ontbossingsprobleem proberen te relativeren. Dat kan voor ons een gevaar zijn. Ook ons succes dat andere merken meegaan in palmolievrij kan onze groei remmen. Maar dat zou natuurlijk geweldig zijn. Want onze missie is juist om een systeemverandering op gang te brengen naar een wereld waarin we minder afhankelijk zijn van palmolie. En dat is dan ook mijn hoop. Ik hoop dat we over tien jaar opereren in een wereld waarin de verslaving aan palmolie heeft plaatsgemaakt voor een diversiteit aan alternatieven waarvan wij nog steeds een van de roeptoeters zijn om het proces naar alternatieven te promoten. En zo de regenwouden die er nog zijn te beschermen tegen de oprukkende ontbossing voor palmolie.’

Ben jij erbij?
Het Grote Retailmarketing Congres richt zich niet alleen tot retailmarketeers en hun marketingdienstverleners, maar tot alle marketeers en ondernemers die iets verkopen aan iemand en zich afvragen via welke afzetkanalen en marketingconcepten dat de meeste kans van slagen heeft. Bezoek je dit congres? Dan leer je onder andere over winkelformules die veranderen en nieuwe manieren waarop er met klanten wordt omgegaan. Dat is in essentie waar marketing om draait en daarmee voor elke marketeer of ondernemer interessant.

Wil jij erbij zijn? Bestel je ticket! Het congres vindt plaats op dinsdag 15 oktober van 13.00 tot 18.00 uur en is toegankelijk voor NIMA-leden en niet-leden.  Vanwege de bijzondere locatie in Amsterdam, (WWP), is het aantal beschikbare tickets niet onbeperkt.

Ed Stibbe en Marjolijn Meynen spreken voor- en nawoord op retailmarketingcongres

Twee ‘marketingprominenten met maximaal momentum’ zullen op 15 oktober een gesproken column voor hun rekening nemen tijdens het NIMA Marketing Now – Grote Retailmarketing Congres. Aanleiding is het verschijnen van Duurzame Verleiding, dat dezer dagen het levenslicht zag en waarin ze onder meer ingaan op vraagstukken die retailmarketeers hebben op het terrein van verduurzaming van aanbod en consumptiegedrag.

Meer weten of inschrijven voor het NIMA Marketing Now – Grote Marketing Congres op 15 oktober

Onder het motto ‘Drammen en dwingen werken niet bij duurzaamheid, verleiden wel’ sloegen de twee de handen ineen om een optimistisch en – volgens eigen zeggen – verleidelijk boek te schrijven over de marketing van duurzame producten. Beiden hebben een lange staat van dienst als (onder meer) retailmarketeer. Stibbe werkte bij de grootste reclame en marketingcommunicatiebureaus aan de strategie en campagnes van grote retailers en FMCG’s. Meynen kennen velen als de voormalige CMO van achtereenvolgens Rijksmuseum en Bijenkorf, maar ze werkte eveneens aan bureauzijde en bij Sarah Lee en Mars.

Stibbe en Meynen rekenen in hun boek af met een aantal aannames over duurzaamheid. Zo laten ze overtuigend zien dat je maar een kleine groep consumenten bereikt als je een inktzwart toekomstbeeld schetst waarin de wereld compleet onleefbaar wordt. Dat is dus niet de weg. Ook ontkrachten ze het idee dat duurzaamheid alleen maar geld kost. Ze komen met legio voorbeelden van bedrijven die juist enorm zijn gegroeid en meer winst maken nu ze duurzamer werken.

Tijdens het Grote Retailmarketing Congres presenteren Ed Stibbe en Marjolijn Meynen een gesproken column voorafgaand aan en na afloop van het programma, dat bomvol insights, innovatie en inspiratie zit: Het congres vervolgt a de opening met de wereldwijde trends in retail. Denk aan personalisatie en de klantreis. Daar vertelt Anna Ketting, van NEWCRAFT, over. Jan-Willem Boerhout, van TND Web, volgt haar een presentatie over AI. Een onmisbare trend die op dit moment een hele belangrijke rol in marketing, maar specifiek ook in de retail, speelt. AI maakt het immers mogelijk om de behoeften en wensen van de klant beter te achterhalen.

Marcel Vogels en Mark Stocks, van Retailmedia.one komen praten over new revenu streams in retail. Marcel van Wing zal spreken over verduurzaming in de retail. De man achter Flower Farm, het broodbeleg zonder palmolie. Tot slot komen positionering en branding aan bod. Hoe onderscheid ik me van mijn concurrent? En hoe blijf ik dat doen? Daarvoor komt Martijn Canters vertellen over één van de meest opmerkelijke en innovatieve retailmarketingcases van afgelopen jaren in Nederland: Oma’s Soep maakt soepen, maaltijden en groentespreads en wist zich binnen een aantal jaar op de schappen te krijgen van de grote supermarkten. 

PIM presenteert visiedocument over de toekomst van marketingteams in het ‘AI- en duurzaamheidstijdperk’

Platform Innovatie Marketing (PIM) heeft een visiedocument ‘De marketingtoekomst in versnelling: AI en Duurzaamheid als krachtbronnen’ gepresenteerd. PIM wil daarmee een gids uitbrengen voor marketingprofessionals die klaar zijn om de toekomst te omarmen met een innovatieve en duurzame mindset in de snel evoluerende wereld van kunstmatige intelligentie (AI). Het visiedocument is geschreven door PIM-bestuurslid Irma Bollen, met ondersteuning van Klaske Kruk, Wim Vermeulen, Steven van Belleghem en Patrick Petersen. Samen hebben ze hun inzichten en expertise gebundeld om een ‘inspirerend en onderbouwd document te creëren’.

PIM legt uit: ‘In een tijd waarin technologieën razendsnel evolueren en consumenten hun gedrag voortdurend aanpassen, belicht PIM de cruciale rol van marketingteams bij het navigeren door deze complexe veranderingen. Het visiedocument biedt diepgaande inzichten en praktische aanbevelingen om marketingstrategieën te versterken en te vernieuwen, met een sterke focus op AI en duurzaamheid.’

Charelle Akihary, voorzitter PIM: ‘Sinds vorig jaar zet PIM sterk in op nieuwe initiatieven die interactie binnen onze unieke marketingcommunity vergroten. Met kennis, gedrevenheid en inspiratie willen we marketeers en organisaties helpen om echt in beweging te komen. Binnen het marketingvak gebeurt er veel op het gebied van technologie en duurzaamheid, maar we merken dat marketeers nog struggelen met het pakken van hun rol op dit gebied. Er is genoeg interesse in dit onderwerp, dat is een mooi begin. Maar wat kun en wat moet je er als marketingafdeling mee en waar begin je? PIM wil met dit visiestuk, een nieuw initiatief, marketeers en organisaties richting geven. Met goede literatuur, adviezen van experts en visie van bestuursleden van PIM gaat het iedere lezer helpen om maatschappelijke impact aan te jagen binnen hun organisaties. Let’s get started!’

Transformeer je marketing met AI en duurzaamheid

Het visiedocument van PIM duikt in de wereld van AI, waar automatisering van repetitieve taken en datagestuurde beslissingen de kern vormen: ‘Met de opkomst van generatieve AI verwacht Gartner dat tegen 2026 maar liefst 80% van de senior creatieve rollen getransformeerd zullen zijn. Dit biedt ongekende mogelijkheden en een nieuw speelveld voor creatieve marketing.’

‘Duurzaamheid is een andere gamechanger. PIM toont hoe marketingteams kunnen bijdragen aan een groenere toekomst door slimme, ethisch verantwoorde keuzes te maken. Van Google Nest tot Eneco, en van Patagonia tot Seepje, het document zit boordevol inspirerende voorbeelden van hoe AI, duurzaamheid, authenticiteit en transparantie leiden tot sterkere klantrelaties en merkloyaliteit.’

Download het visiedocument hier

Beeld credits: Pexels Cottonbro Studio


NIMA Business for Better: ‘Duurzaamheid is een veel te vaag begrip’

Organisaties en merken die zich niet bezighouden met duurzaamheid – in de breedste zin van het woord – hebben steeds minder bestaansrecht. Waarom? Omdat consumenten én bedrijven verwachten dat jij net zoveel aandacht voor duurzaamheid hebt als zij. De onderzoekscijfers zijn duidelijk: if you snooze, you lose.

NIMA Business For Better is een columnreeks op NIMA.nl. Verschillende marketing-professionals met geheel verschillende achtergrond, maar met een stevige NIMA-betrokkenheid, zijn uitgenodigd om ons op regelmatige basis bij te praten over hun expertise en insights. Deze posting is geschreven door Lize Adriaanse, Projectmanager bij Frappant: ‘In een team ben ik die energieke tante die graag prikkelende vragen stelt. Zo zet ik je aan het denken en switchen we van invalshoek. Als projectmanager heb ik de teugels in handen: ik zorg met het team voor een vlot verloop van ons project en samen maken we jouw marketing- en communicatiestrategie tot een succes.’

Wat duurzaamheid dan ook mag betekenen in jouw organisatie, het is belangrijk om er intern én extern over te communiceren. Want:

  • Voor 90% van de Nederlanders zijn duurzaamheid en sociale kwesties belangrijker dan ooit.
  • 92% van de Nederlanders wil daarin daadwerkelijk stappen zetten. 43% verlangt naar een gezondere samenleving, 42% wil de planeet redden en voor 35% is meer gelijkheid het belangrijkste agendapunt.

Duurzaamheid is een veel te vaag begrip

Kleine hobbel op de weg: het woord duurzaamheid zorgt inmiddels voor meer jeuk dan empathie. Ieder bedrijf roept “wij zijn met duurzaamheid bezig”, waardoor ze letterlijk woordwaarde verliezen. Het thema is te breed, en zegt om die reden helemaal niets. In de verkeerde context kan het zelfs onder greenwashing vallen. 

Het duurzame verhaal van jouw bedrijf heb je dan ook zelf te laden. Gaat het over minder plastic? Meer biodiversiteit? Een gezonde bevolking? Meer inclusiviteit? Gendergelijkheid? Hoe duidelijker je bent in je communicatie, hoe groter de kans dat je (duurzame) doelen succesvol zijn.

Niet over duurzaamheid praten

Bij Frappant spreken we regelmatig bedrijven met draagvlak voor duurzaamheid, fantastische plannen en vooruitstrevende ambities. Waarom ze daarmee niet over de bühne komen? Vaak uit angst. Marketeers en marketing managers zijn bang om beticht te worden van linkse hobby’s of vrezen voor greenwashing. Sommige organisaties zijn ook bang dat klanten denken dat ze duurder worden zodra het over duurzaamheid gaat. En met stip op nummer 1: angst om het fout te doen. Wat zeg je als je kritiek krijgt op wat er nog níet is aangepakt? Je vliegt nog en eet soms vlees, heb je wel recht van spreken?

Jazeker wel.

Andere reden waarom er niet over gepraat wordt is dat het simpelweg vergeten wordt. Juist vaak bij bedrijven waar duurzaamheid al sterk in het DNA zit. Duurzame stappen en initiatieven zijn daar al vaak zo ingeburgerd, dat vergeten wordt hoeveel waarde het eigenlijk heeft. Zonde, want die waarde wordt groter als het ook gezien wordt door bijvoorbeeld medewerkers en klanten. Dus, be good and tell it.

Greenwashen: per direct mee stoppen

Greenwashing is een marketingtruc die vaak ingezet wordt door grote vervuilers. Mooie praatjes over groene bedoelingen, alleen maar voor een beter imago. Als een bedrijf 9000 kilo CO2 per dag de lucht in blaast, zijn de nieuwe, herbruikbare koffiebekers in de bedrijfskantine geen aanleiding voor een post op LinkedIn. Zolang de grootste winst van je bedrijf komt door activiteiten die schadelijk zijn voor het klimaat en milieu en je niet bereid bent om ook dáár iets aan te doen, is duurzaamheid niet jouw communicatie-onderwerp.

Heeft jouw organisatie oprecht het beste met de wereld voor? Dan is dit je oproep om je eerlijke verhaal met de wereld te delen. Goed voor de wereld én je merk.

Je klanten betalen je met liefde

Zijn organisaties (opr)echt en kunnen ze aantonen dat ze concrete stappen zetten op het gebied van milieu en sociale kwesties? Dan is 83% van de Nederlandse consumenten bereid om extra te betalen voor producten en services. Voor 75% is het aantrekkelijk om er te werken óf erin te investeren.

Verwerk duurzaamheid ook in employer branding: ze verlaten je als je niks doet

De groep mensen op de arbeidsmarkt die iets goeds wil doen voor de wereld, groeit elke dag. Meer dan de helft van de Nederlanders is bereid om hun werkgever te verlaten voor een merk dat zich meer inspant voor een duurzame toekomst, blijkt uit onderzoek van Oracle & Pamela Rucker. Interessante cijfers, want uit hetzelfde onderzoek blijkt dat 74% van de Nederlandse leidinggevenden denkt dat duurzaamheid en sociale initiatieven niet belangrijk zijn voor nieuw talent.

Beeldcredits: Pexels –Baurzhan Kadylzhanov

NIMA Business for Better: ‘De vele uitdagingen van marketing’

NIMA Business For Better is een columnreeks op NIMA.nl. Vijf marketing-professionals met geheel verschillende achtergrond, maar met een stevige NIMA-betrokkenheid, zijn uitgenodigd om ons op regelmatige basis bij te praten over hun expertise en insights. Deze posting is geschreven door Marco Kuijten, schrijver van artikelen en de boeken ‘Marketing in de nieuwe economie’ en ‘Consumens’. Hij is docent Commerciële Economie bij Avans Hogeschool in ’s-Hertogenbosch en voorvechter om het (commercieel) economisch onderwijs te veranderen, zodat toekomstige generaties ook van onze mooie aarde kunnen genieten.

Het valt niet mee om marketeer te zijn tegenwoordig: er komen steeds meer uitdagingen op ons pad. Uitdagingen die we moeten adresseren om onze relevantie te behouden. Zo wordt duurzaamheid een thema waar je als organisatie steeds vaker iets mee zal moeten doen. Omdat het moet vanuit overheden in de vorm van wet- en regelgeving en potentiële subsidies (zoals ESG-criteria nieuwe wetgeving omtrent duurzaamheid en greenwashing of het Digital Product Pasport). Maar ook veel bedrijven zien duurzaamheid als een kans. Én het is nodig om jong talent aan te trekken en te behouden omdat jongeren steeds vaker kiezen voor een baan met impact en een organisatie met betekenis. Én consumentengedrag en -voorkeuren zijn aan het veranderen.

Nou weet ik dat duurzaamheid niet eenieders cup of tea is. Sommige vinden het onzin of overtrokken of zien de kansen van duurzaam ondernemen onvoldoende. Verduurzaming is echter niet de enige uitdaging waar marketing voor staat. We zien namelijk ook een toenemend wantrouwen en zelfs afkeer jegens marketing en haar acties. Consumenten zijn het moe om door  “….subtiele toepassing van verleidingstechnieken op verschillende pagina’s” gemanipuleerd te worden om producten te kopen die ze eigenlijk niet nodig hebben. En ik ben niet de enige die dat ziet. Door een té sterke interne (micro) focus op marketing KPI’s, vergeten we soms naar buiten te kijken voor het extern (macro) perspectief. En daarmee raken we het contact kwijt met de buitenwereld.

We moeten onszelf afvragen sinds wanneer marketing gelijk is komen te staan aan geld verdienen in plaats van waarde creëren? De grootste uitdaging voor marketing in de toekomst ligt in het samenbrengen van bovengenoemde punten: de veranderende wereld naar binnen brengen in je organisatie. We kunnen individuen niet langer beschouwen als regels in een database, leads die ‘gegenereerd’ worden en waar we, met wat geluk, wat geld aan kunnen verdienen. Hoe brengen we de mens weer terug in ons vak?

Bij Commerciële Economie, Avans hogeschool in Den Bosch gebruiken we het ‘bloempot’-model (klik hier en hier). Een model met een outside-in perspectief om veranderend consumentengedrag en -voorkeuren te zien en mee te nemen. Daarnaast is kern van het model een sterke, oprechte identiteit; je moét als organisatie van betekenis willen zijn. Waar wil jij impact hebben? Dit is het inside-out perspectief. Deze twee perspectieven voeden elkaar. Het is een iteratief proces waarbij je continu zoekt naar versterking van je identiteit en ontwikkelingen in de maatschappij. Daarbij kun je geen impact maken zonder samen te werken mét je belangrijkste stakeholders, en wil je als organisatie van betekenis zijn vóór bepaalde stakeholders. Doe je dit goed, dan lever je als vanzelf meervoudige waarde voor je belangrijkste stakeholders. Waarde voor de mens, de maatschappij, de aarde. Maar ook waarde voor je bestaansrecht.

Want laten we wel wezen: marketing is dood. Tenminste de marketing zoals we die nu bedrijven. Doen wat we nu doen maakt dat marketing haar relevantie en bestaansrecht zal verliezen. Maar als we het anders gaan doen kan marketing – of zoals ik het lieven noem: sociotering – ervoor zorgen dat organisaties een sociatal license to operate verkrijgen. Want in de toekomst zullen individuen steeds vaker kijken wat de rol van organisaties en merken zijn in het vernietigen óf behouden van onze leefwereld. Te lang heeft marketing zich wegbewogen van strategische doelen; het wordt tijd dat marketing zich weer verantwoordelijk voelt voor de strategie van de organisatie, middels de bloempot. Stop met marketing en start met sociotering.

(Fotocredits Pexels Buro Millennial)

Marketeers van duurzame producten en diensten zijn helden!

Geschreven door Ronald Voorn MSc

Onlangs zat ik in een jury voor prijzen voor onder anderen de beste reclamecampagnes in Nederland. Ik probeerde toen bij een collega belangstelling te wekken voor het idee om een speciale categorie in het leven te roepen voor duurzame producten en diensten. Mijn belangrijkste reden hiervoor is dat de marketing hiervan nog een graadje moeilijker is dan voor gewone producten en diensten.

Helaas kreeg ik er de handen (nog niet) voor op elkaar. Wellicht laat het hele recente metastudy-onderzoek van Acuti, Pizzetti & Dolnicar (2022) zien waarom deze categorie wellicht wél een steuntje in de rug verdient. Dit als aanmoediging voor marketeers die zich oprecht (dus niet als greenwashers) inzetten voor duurzaamheid in Nederland.

Waar gaat deze blog over?

  1. Gelukkig gaat de marketing van sommige duurzame producten best goed of steeds beter. Er kunnen zich echter ook onbedoelde bijeffecten voordoen die een barrière kunnen vormen. Deze zijn onderzocht door de auteurs van deze meta literatuurstudie waarin maar liefst 94 onderzoeken (t/m 2022) zijn geanalyseerd.
  2. Hierbij spelen drie cognitieve mechanismen een rol: informatieverwerking, vertekening van de productperceptie en zelfperceptie, die op hun beurt weer kunnen leiden tot een aantal verschillende emotioneel aversieve toestanden: angst, schaamte, schuld, spijt, verdriet, verminderd plezier, frustratie, ongemak, stress en verlegenheid. Dit beïnvloedt consumentengedrag.
  3. Management kan hier wat aan doen door gebruik te maken van cognitief minder belastende communicatiemethoden
  4. En wetenschappers moeten hun best doen om marketingmethoden te ontwikkelen en testen waarmee negatieve bijeffecten van duurzaamheid voorkomen kunnen worden

Lees het artikel hier verder.

Eerder verschenen op

Podcast: Navigeren met het kompas voor duurzame marketing in een strategisch kader

Kan marketing onze planeet redden? Dat is de hoofdvraag die de podcast ‘Can Marketing Save the Planet’ wil onderzoeken samen met marketeers, senior leiders, CMO’s en duurzaamheidsexperts. Met als doel: het stimuleren van educatie en luisteraars te inspireren. Maar het belangrijkste: actie ondernemen.

“Als je geen marketingbudget zou hebben, maar wel bepaalde KPI’s, wat zou je dan doen?”

Deze vraag wordt onder de loep genomen in aflevering 38 van de ‘Can Marketing Save the Planet’ podcast door oprichters van het Sustainable Marketing Compass, Alexis Eyre en Paul Randle.

De vraag: ‘papa is jouw baan goed voor het milieu?’ – bracht Paul ertoe om deel te nemen aan de 8-weekse Cambridge Institute for Sustainability Leadership-cursus, waar hij collega-marketeer Alexis Eyre ontmoette. Paul en Alexis besloten om deel uit te maken van de oplossing, in plaats van het probleem, zo erkenden ze beiden dat marketing veel toe te voegen heeft als het gaat om gedragsverandering.

Veel van de traditionele marketinginstrumenten en -kaders zijn puur op commerciële prestaties gericht en minder op milieu- en maatschappelijke prestaties. Daarom wilden Paul en Alexis die essentiële kloof overbruggen met de ontwikkeling van hun Sustainable Marketing Compass, een strategisch kader dat marketeers stap voor stap om marketing te herkaderen, te heroverwegen en te heroriënteren, waardoor creativiteit en innovatie weer centraal komen te staan ​​in marketing.

Beluister de podcast hier.