Als alle marketeers morgen omvallen… Heeft iemand daar dan écht last van? Deze vraag stelde ik een paar weken geleden op LinkedIn. Ik kreeg veel reacties, vooral face-to-face en ook via DM. Blijkbaar willen we hier wel over praten, maar eigenlijk liever niet en plein public. Voelt misschien toch een beetje alsof je je moet schamen voor je vak….
Reclame is vaak lelijk
Soms vind ik echt dat mijn soortgenoten de wereld lelijker maken. Ik heb hier zelf ook aan bijgedragen. Misschien doe ik dat nog steeds wel nu. Marketeers lanceren schreeuwerige outdoor uitingen, reclames voor gokken en fastfood, zorgen voor lichtvervuiling van neonletters op gebouwen of oppervlakkige deuntjes op radio. Worden we daar met z’n allen op de langere termijn beter van? Waarschijnlijk niet. Wél dikker, ongezonder en angstiger.
Marketing voegt óók veel toe
Er waren ook reacties van mensen die zeiden dat marketing veel goeds kan doen voor organisaties die mooie of goede producten of diensten hebben. Want ik hoef jou niet te vertellen dat een goed product zichzelf niet verkoopt. Daar is marketing en of PR voor nodig.
Als mensen niet weten dat dat coole alternatief voor wegwerpbekers bestaat, kunnen ze deze ook niet aanschaffen. Als mensen niet weten dat er coaches bestaan die je uit de schulden helpen, worden die coaches nooit gebeld. Marketing voor goede producten is dus noodzakelijk, zoveel is óók duidelijk.
Maar.. jij bent toch zelf ook een marketeer?
Jep… En misschien nog wel eentje van de ergste soort. Ik ben geschoold om mensen te kunnen beïnvloeden. Zodat ze iets doen wat ze eigenlijk misschien niet willen. Tenminste, dat is een manier om het negatief te framen. Anderen noemen het positief beïnvloeden, met gedragsbeïnvloeding helpen we om de wereld mooier te maken. We kunnen mensen aanzetten om het juiste te doen, bijvoorbeeld afval scheiden. Of lokaal te kopen. Dat is de andere kant van de medaille.
Worstelen met je waarden
Je hoort het: De worsteling. Want de beïnvloedingstechnieken die ik mensen leer, kunnen ze vervolgens inzetten voor hun eigen doelen. Dat is natuurlijk hun eigen verantwoordelijkheid: om ze op de juiste manier te gebruiken, voor de juiste doeleinden.
Maar… als mijn klanten de technieken inzetten om rommel te verkopen uit China? Of om vliegtickets te verkopen naar Bali? En door de geleerde technieken gaat dat opeens veel beter. Ben ik dan medeplichtig? Ben ik dan mede verantwoordelijk voor een stukje aarde-vernietiging?
De koper is hoofd-verantwoordelijk
Laatst sprak ik met een mede-marketeer over dit onderwerp. Hij vond het niet zijn verantwoordelijkheid als bedrijven marketing inzetten voor ‘slechte’ dingen. Dat was hun keuze, hun verantwoordelijkheid. Heerlijk als je zo kunt denken. Dat je geen enkele verantwoordelijkheid voelt voor wat mensen met hun nieuwe kennis doen.
Ik vind dit zelf te kort door de bocht.
Want dan zegt een marketeer van een snoepfabrikant ook: “Je hóeft het niet te eten”. Ondertussen draagt deze industrie bij aan slechte tanden, diabetes en verstoorde hormoonbalansen. Onder anderen.
De koper is naar mijn mening altijd hoofd-verantwoordelijk voor zijn of haar keuzes. Met een honkbalknuppel kun je sporten, maar je kunt er ook iemand bewusteloos mee slaan. Van snoep eten word je misschien vrolijk, maar het is ook ongezond voor je lijf. Daar is de tweestrijd weer. Als marketeer in zo’n organisatie ben je op z’n minst mede-verantwoordelijk. Voor de mooie dingen, maar ook voor de lelijke. En de vraag is: wil je dat?
Lees het artikel hier verder.
Eerder verschenen op
