‘Verleiding in retail? Die is al jaren verrekte ver te zoeken’ (column)

‘Wát hebben retailmerken als Deen, Game Mania, Bristol, Dixons, Esprit, Miss Etam, Steps, Didi, Fred de la Bretoniere, Handyman, Perry Sport, Halfords, Aktiesport, BCC, Big Bazar, Marqt, McGregor, Scotch & Soda, V&D met elkaar gemeen?’

Eén voor één verdwenen ze de afgelopen jaren uit onze winkelstraten ….Maar misschien nog wel opvallender… Ik ken niemand die deze merken ooit gemist heeft. Toen ik indertijd mijn nu 94 jarige moeder vroeg: ‘Wat vind jij ervan dat V&D verdwijnt?’ Zei ze ‘dat verbaast me niks, ik vond het toch al een beetje suffe winkel geworden’.

That says it all ..

Toch zijn er nog velen die de schuld daarvoor vooral geven aan corona, inflatie en de toename van online winkelen. Hen moet ik dan toch teleurstellen. Alleen al in 2023 verdwenen er meer dan 2200 webwinkels in Nederland. Zo lekker draait online retail dus ook niet, met uitzondering van de Chinese dropshippers. Hoe zou dat nu komen? Dat zoveel retailmerken de afgelopen tijd in de verdrukking zijn geraakt?

Deze column werd uitgesproken door Ed Stibbe RM tijdens het NIMA Retail Marketing Congres op 15 oktober jl. in Amsterdam. Lees hier een verslag van dat event.

Onlangs brachten Marjolijn Meynen en ik ons boek ‘Duurzame Verleiding‘ uit. Geschreven uit een combinatie van ambitie, frustratie en overtuiging. De ambitie de verduurzaming van de samenleving te versnellen, door onze inzichten en kennis in marketing te gebruiken. Onze frustratie over de drammerige en dreigende manier waarop heel veel van die duurzame merken zichzelf in de markt zetten…. En de overtuiging dat je duurzaamheid, mits je gebruikt maakt van de kennis van marketeers, aan iedereen kan verkopen.

Al schrijvende maakten Marjolijn en ik wel eens de grap: ‘Wij zouden hierna een boek moeten schrijven over Verleiding in Retail’.

Want de verleiding in retail, die is al jaren verrekte ver te zoeken. Elke winkelstraat ziet er hetzelfde uit. Etalages worden nog maar een paar keer per jaar veranderd. De bereikbaarheid van binnensteden begint steeds meer op een doolhof te lijken. En dan hebben we het nog maar even niet over de parkeertarieven. De Sint slaan we gemakshalve maar even over, ‘het wordt dit jaar gewoon een feestmaand-etalage’, winkelpersoneel lijkt niet ouder dan 19 te mogen zijn, en in steeds meer gevallen geen Nederlands te spreken. Laat staan dat dit personeel nog enige waarde heeft voor de klant.

De zomer-uitverkoop begint als de zomer nog moet beginnen en de pepernoten liggen al in de winkel als je de koffers van de zomervakantie nog in de kelder moet zetten. Met als resultaat dat de plinten in de winkelstraten steeds maar leger en leger worden…Stratoloog Pim van de Berg noemt winkelpersoneel daarom gekscherend de nieuwe raamprostituees. Staande voor het raam van hun lege winkel wachten zij met verveelde blik tevergeefs op hun klanten.

En dan hebben wij het nog maar niet over de reclame van de meeste retailers. Zenden, zenden, zenden. Korting, korting, korting. Retailers lijken te denken dat hun klanten maar een keer per jaar verleid mogen worden. En dat is dan inderdaad in december. Dan worden de winkelgebieden mooi verlicht. Staan er gezellige kraampjes en dan heb je als klant nog in elk geval nog een beetje het gevoel dat je klandizie gewaardeerd wordt. En wat doet de retail dan? In die enige maand dat er nog geld verdiend wordt…. men introduceert Black Friday

Waar is die verleiding de rest van het jaar dan gebleven, hoor ik jullie afvragen. Veel retailers zeggen ‘ja ik kan er niet zoveel aan doen, de klant heeft ons in de steek gelaten’. Nee de klant heeft jullie helemaal niet in de steek gelaten zeg ik dan. Jullie hebben je klanten in de steek gelaten. Retailers vergeten dat retail een spel is van continue verleiding; een blijvend verrassende formule, een bijzonder en wisselend assortiment, een inspirerende inrichting, deskundig personeel, nieuwsgierig makende communicatie, leuke acties, prijzen en evenementen. En vooral altijd reuring rond het merk. Het lijkt wel of steeds meer retailers moeite hebben om echte waarde te creëren voor hun klanten. Om echt een invalshoek te vinden, die een nieuwe generatie shoppers kan verleiden. En tja, als je je klanten niet duidelijk kan overbrengen welke bijzondere en onderscheidende waarde je voor hen realiseert, dan maak je het voor die mensen wel heel moeilijk om voor jouw merk te kiezen. Dan blijft er maar één criterium over voor de klant om op te selecteren… En dat is de prijs. En dus voeren retailers vooral een prijzenoorlog met elkaar. Het lijkt soms wel Rusland tegen de Oekraïne. Een uitputtingsslag. En met louter verliezers…. behalve natuurlijk weer die Chinese dropshippers. Die zijn immers nóg veel goedkoper.

Als je als retailmerk stopt met luisteren naar de continue veranderende wensen van nieuwe en oudere generaties dan houdt het simpelweg op een zeker moment echt op. De meedogenloze wet van de evolutie die ook in marketing opgaat. Helaas gebeurt dit de laatste jaren dus opmerkelijk veel in retail-land, waar veel van al jaren zieltogende merken voor een habbekrats worden overgenomen door opportunistische ondernemers die er nog een laatste slaatje uit willen slaan. De koe is dood, maar er zit nog wat vlees aan. Waar dan ook nog wat aan te verdienen valt.

En dat is zo zonde. Want als je als retailer de ambitie, het lef en de voelsprieten hebt om te blijven luisteren naar die alsmaar veranderende voorkeuren in de markt en die elk seizoen weer weet te vertalen naar een spannend en opvallend merk, naar inspirerende winkels die offline en online winkelen mogelijk maken. Met deskundig enthousiast personeel en een continu veranderend assortiment kan retail nog steeds een hele mooie winstgevende business zijn. Kijk maar eens naar winnende Nederlandse retailmerken als Coolblue, Dille & Kamille, Stach en Rituals. Of een merk als HEMA, dat zich in een paar jaar helemaal terugknokte uit een door velen reeds aangekondigde dood.  En dat geldt ook voor shoppingcenters die hun klanten écht 365 dagen per jaar proberen verleiden. Zoals Design Brands-outlet McArthur Glenn in Roermond, of de Mall of the Netherlands in Leidschendam.

En wat hebben juist déze merken nou gemeen? Dat zij allen worden geleid door vakidioten. Retailfanaten met liefde voor hun merk en diepe passie om hun klanten blij te maken. Mensen met lef die samen met hun team een duidelijke visie voor de toekomst van hun merk ontwikkelen en daar elke dag naar handelen. Deze bedrijven creëren echte unieke waarde voor hun klanten en daarmee weten zij hen keer op keer te verleiden. Want dat is het mooie van retail: Je krijgt elke dag weer een nieuwe kans om je klanten het hof te maken.

Dan kunnen wij het allemaal hebben over AI, data en retailmedia. Ook best belangrijk. Maar zonder een duidelijk doel, een inspirerende en klantgerichte belofte, een aansprekend en zichtbaar merk onder leiding van een energiek team ‘that walks the talk’ wordt het ‘dagelijks verleiden’ verrekt lastig. Misschien komt dit boek over ‘verleiden doet verkopen’ er ook nog eens. Laten we eerst maar eens kijken of wij Nederlanders kunnen verleiden om wat duurzamer te gaan consumeren.

Vergezichten en het werk aan de winkel op NIMA Retailmarketingcongres

Gisteren vond het NIMA Retail Marketing Congres plaats in Amsterdam. Een event in de serie ‘Marketing Now’-congressen waarmee de beroepsvereniging voor marketeers een snel ontwikkelend marketingonderwerp wil agenderen. Na de eerste bijeenkomst in dit format en waarbij AI en Marketing centraal stond, was het ditmaal de beurt aan winkels. Weinig marketingafslagen zijn zo boeiend als retailmarketing, tenslotte zijn we allen retailmarketingconsument en er zijn ook maar weinig onderdelen van het marketingvak waar werkelijk iedereen minstens een beetje verstand van heeft.

De feestdagen naderen en daarmee ook de grootste verkoopdagen van het jaar: Prime Day en Black Friday. Hoe kun je als retailer deze drukke dagen doorkomen en tegelijkertijd je concurrentie voorblijven? Het Grote Retailmarketing Congres bood informatie, inspiratie en antwoorden op deze en nog veel meer vragen. Het congres draaide om trends en uitdagingen in de retailwereld: praktische inzichten en baanbrekende kennis die je helpen om als retailmarketeer klaar te zijn voor de toekomst.

Dagvoorzitterschap was opnieuw in handen van Roos Simons, plaats van handeling de prachtige zaal op de bovenste etage van het WPP-gebouw in de hoofdstad. Aan het congres namen ongeveer vijftig bezoekers deel, die voor de break werden bijgepraat over échte trends en in de tweede helft volgde een pittige gesproken column en twee innovatieve retailconcepten van ondernemers die hun plaats op het schap letterlijk veroverden met bijzonder onderscheid.   

Een eigen Bakker HoltkampGPT
Na een korte introductie van het event trapte Anna Ketting van NEWCRAFT af met een goed onderbouwd overzicht van wereldwijde trends in retail. Geen luchtfietserij van spraakmakende concepten, maar ontwikkelingen die werkelijk gaande zijn en die aandacht krijgen en winkelen werkelijk kleur geven: Imagination Stores. Next gen Collectors. Metaversal Shopping; leuk al die trends en hypes, maar retailers moeten vooral logisch blijven nadenken. Het gaat immers niet om wat glanst en nieuw is; het gaat om wat echte problemen voor de consument oplost.

Jan-Willem Boerhout van TND Web sprak aansluitend specifiek over AI-innovaties in retail. Er kan momenteel geen marketingbijeenkomst plaatsvinden zonder dat uitgebreid wordt stilgestaan bij de consequenties van AI voor (vul maar in). Mooi dus dat übertekkie Boerhout er een heel specifieke retailmarketing-AI-verhaal van had gebrouwen, want wat er kán, zegt immers nog niet veel over wat er nuttig of bruikbaar is. Hij wees onder meer op het nut van eigen GTP’s bouwen en de mogelijkheden van AI-beeldgebruik, ook, of juist bruikbaar voor on- en offline winkels. Fun fact: Boerhout wees ook op de voordelen van een betaalde ChatGPT-account, waarin hij zelf een eigen GPT heeft gebouwd met daarin transcripten van álle recepten van Amsterdamse bakker Cees Holtkamp, zoals die ze deelt in YouTube-films. Niet voor publiek gebruik overigens, maar daar kan elke retailer zelf mee aan de slag. Een korter lijntje naar relevante AI for Retailmarketing was nauwelijks denkbaar. Holtkamp is volgens Boerhout zelf overigens ook erg enthousiast.


Marcel Vogels van Retailmedia.one gaf een update over nieuwe dé nieuwe inkomstenstromen in retail en met name over retailmedia, een onderwerp dat de gemoederen in het afgelopen jaar nogal heeft bezig beroerd. Winkels en zeker winkels met veel store traffic, zoals supermarkten, lijken een ideale plaats voor indoor/outdoor-marketingcommunicatie via panelen en schermen, maar daar zitten nogal wat haken en ogen aan. Zo hebben winkels vaak reclameafspraken met vaste leveranciers, waardoor de exploitatiekosten van die media aan de hoge kant blijven, ook voor partijen die níet in zo’n klant-leveranciersdeal zitten. Vogels verwacht een snel omslagpunt, maar kon moeilijk voorspellen wanneer het fenomeen retailmedia zal doorbreken als één van de reguliere advertentiekanalen.     

Slepen van uitverkoop naar Black Friday
Na de koffie en thee vervolgde Ed Stibbe het congres met een gesproken column. Dit naar aanleiding van zijn onlangs verschenen boek Duurzame verleiding – Hét marketingboek voor duurzame ambities dat hij samen met Marjolijn Meynen schreef. Hij haalde zoetjes maar gedecideerd uit naar retailers die ‘de consument een beetje kwijt zijn’, met hun gesleep van uitverkoop naar Black Friday, en sloot af met een oproep weer echt werk van de winkel te maken. (lees hier de integrale tekst: ‘Verleiding in retail? Die is al jaren verrekte ver te zoeken’)

Slowlands en oerwoud
De laatste twee sprekers van de dag doen juist dát, maar benaderden dat vanuit leveranciersperspectief. Martijn Canters van Oma’s Soep sprak over de positionering van Oma’s Soep en ontstaansgeschiedenis – en de plannen – van het bijzondere initiatief dat behalve een sociaal project natuurlijk ook gewoon een soepfabriek is. Canters en zijn team bestaan om vereenzaming onder ouderen tegen te gaan en doet dat niet alleen door awareness aan te wakkeren, maar organiseert ook echt evenementen als Oma’s Gala en Oma’s Festival – grappend ook wel Slowlands genoemd.

Marcel van Wing  van The Flower Farm vertelde het verhaal van boter, pindakaas en hazelnootpasta ‘zonder palmolie’. Indringend en intrigerend, maar ook een harde retailnoot om te kraken. Op het schap komen is één, je de concurrentie en machtige palmolielobby van het lijf houden is twee. Mooi aan zijn betoog was ook de toelichting op de keuzen die zijn gemaakt: Ex-reclameman Van Wing investeert veel euro’s in massacommunicatie om snel een preferente breinpositie bij consumenten in te kunnen nemen, maar koos lopende zijn project ook vaker voor ‘Voor het oerwoud’ in plaats van tegen palmolie. De voors, de tegens, ze kwamen uitgebreid ter sprake.

In het kalanderjaar 2025 wil NIMA opnieuw via de Marketing Now-bijeenkomsten een deep dive nemen in een aantal snel ontwikkelende marketing-onderdelen, zowel in branches als markt en techontwikkeling. Ideeën zijn altijd welkom!

Het Grote Retailmarketing Congres: alle trends op een rij

Op dinsdag 15 oktober organiseert het Nederlands Instituut voor Marketing (NIMA) Het Grote Retailmarketing Congres. Te gast bij WWP, het grootste marketingbedrijf ter wereld, delen zes retailmarketingspecialisten hun kennis en inzichten over de veranderingen die het ‘winkelen in winkels’ kenmerken. In dit artikel geven Rob Overduin (voorzitter en directeur) en Luuk Ros (manager media en merk) je alvast een kijkje achter de schermen.

Wil jij erbij zijn? Bestel je ticket! Het congres vindt plaats op dinsdag 15 oktober van 13.00 tot 18.00 uur en is toegankelijk voor NIMA-leden en niet-leden. Vanwege de bijzondere locatie in Amsterdam, bij WWP, is het aantal beschikbare tickets niet onbeperkt.

NIMA, het Nederlands Instituut van Marketing, is in 1966 opgericht door en voor marketeers. Daarmee is het volgens Overduin dé organisatie die de impact van marketing vergroot. „Bij NIMA kwalificeren, verbinden en inspireren we marketingprofessionals. Wij geloven in de kracht van constructieve discussie en het delen van nieuwe inzichten om vooruitgang te stimuleren. NIMA is de plek waar open gesprekken en scherp inzicht leiden tot relevante marketingstrategieën. Wij brengen marketingprofessionals een stap verder in hun carrière. Dat doen we met congressen, masterclasses en marketingevents.”

Vernieuwing in retailmarketing

NIMA organiseert jaarlijks zo’n 60 tot 75 evenementen waar marketeers met elkaar in gesprek gaan over het vak en van elkaar leren. Sommige van deze events zijn alleen voor leden toegankelijk, andere voor iedereen. In oktober staat er weer zo’n ‘open’ event op de planning: het Grote Retailmarketing Congres. Overduin vertelt: „Dit congres is er één uit een serie van vier, de NIMA Marketing Now events, die gaan over innovaties in marketing. Wat is er gaande en wat is er nieuw? Na het succesvolle Grote AI Congres in juli staat dit keer vernieuwing in retailmarketing op het programma. In één middag worden professionals, in hoog tempo, bijgepraat over de ontwikkelingen in retailmarketing.”

In één middag worden professionals, in hoog tempo, bijgepraat over de ontwikkelingen in retailmarketing

Volgens Overduin krijgt innovatie in retail in brede zin maar relatief weinig aandacht, terwijl het belang van retail voor de economie juist enorm is. „Bovendien speelt marketing er een beslissende rol, is de concurrentiedruk enorm en zijn de resultaten van marketinginspanningen er real time te volgen. Bijna nergens wordt alle theorie over marketingwetenschap zo zichtbaar in de praktijk en dat maakt ook dat bijna alle marketingprofessionals er – soms onbewust – op letten. Iedereen in het vak kent dat gevoel dat je in een winkel staat en let op prijzen, beschikbaarheid, verpakking en innovatie. Op hoe mensen lopen, waar ze op letten en welke keuzes ze maken. Die gedeelde fascinatie brengen wij samen op dit congres.”

De winkel: het grootste reclamemedium van Nederland

Ros vertelt vol enthousiasme over het programma. „Het congres trapt af met de wereldwijde trends in retail. Denk aan personalisatie en de klantreis. Daar vertelt Anna Ketting, van NEWCRAFT, over. Jan-Willem Boerhout, van TND Web, volgt haar op met een lezing over AI. Een onmisbare trend die op dit moment een hele belangrijke rol in marketing, maar specifiek ook in de retail, speelt. AI maakt het immers mogelijk om de behoeften en wensen van de klant beter te achterhalen. Er wordt op dit moment dan ook ontzettend veel gebruik van gemaakt.”

Zij beschouwen de winkel als de ideale plaats om te adverteren, want daar komen enorm veel mensen samen. Als je het zo bekijkt, is de winkel het grootste reclamemedium van Nederland

Ros vervolgt: „Marcel Vogels en Mark Stocks, van Retailmedia.one, komen praten over New revenu streams in retail. Zij beschouwen de winkel als de ideale plaats om te adverteren, want daar komen enorm veel mensen samen. Als je het zo bekijkt, is de winkel het grootste reclamemedium van Nederland. We gaan het natuurlijk ook hebben over verduurzaming in de retail. Daar komt Marcel van Wing, van The Flower Farm, over praten. De man achter de boter zonder palmolie. Tot slot komen positionering en branding aan bod. Hoe onderscheid ik me van mijn concurrent? En hoe blijf ik dat doen?”

Ben jij erbij?

Het Grote Retailmarketing Congres richt zich volgens Overduin niet alleen tot retailmarketeers en hun marketingdienstverleners, maar tot alle marketeers en ondernemers die iets verkopen aan iemand en zich afvragen via welke afzetkanalen en marketingconcepten dat de meeste kans van slagen heeft. „Bezoek je dit congres? Dan leer je onder andere over winkelformules die veranderen en nieuwe manieren waarop er met klanten wordt omgegaan. Dat is in essentie waar marketing om draait en daarmee voor elke marketeer of ondernemer interessant.”

Wil jij erbij zijn? Bestel je ticket! Het congres vindt plaats op dinsdag 15 oktober van 13.00 tot 18.00 uur en is toegankelijk voor NIMA-leden en niet-leden. Vanwege de bijzondere locatie in Amsterdam, bij WWP, is het aantal beschikbare tickets niet onbeperkt.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit De Ondernemer

Alle p’s, behalve die van palmolie

Op een congres over innovatie in retailmarketing kan een stevige case over een uitgesproken duurzamer merk niet ontbreken, uiteraard. Verduurzaming van ons eet- en consumptiepatroon hangt voor een belangrijk deel samen met de bereikbaarheid en beschikbaarheid van lekker, gezond, betaalbaar én duurzaam op de plek waar het moet gebeuren: in de schappen van winkels.

In een ware veldslag van soms tegengestelde belangen en hoog oplopende maatschappelijke discussie is het bijzonder als producten en merken langzaam een vaste positie veroveren in de mainstream van ons boodschappenmandje.

Een typering als ‘oud-reclameman’ doet ‘m tekort, maar veel mensen zullen hem toch kennen als oprichter van Bureau Alfred: Marcel van Wing van The Flower Farm is marketeer, ondernemer, uitvinder en activist tegelijk. Op 15 oktober spreekt hij op NIMA Marketing Now: Het Grote Retailmarketing Congres.

Met zijn bedrijf wil hij het palmolievrije alternatief bieden voor margarine, chocopasta, pindakaas en zo de ontbossing van het regenwoud tegengaan. Met het nodige succes overigens, maar ook met het idee dat deze druppel op een gloeiende plaat de oerbossen niet gaan redden. En toch kun je – en wil je – ook niet níets doen, want je moet érgens beginnen, zo meent hij.

Onderwerp van je presentatie is: ‘Het misdrijf binnen de retail’. Dat is klare taal. We vragen ons af of je een heel boos, een heel ondernemend of een heel marketingverhaal gaat vertellen op het retailcongres…

‘Eigenlijk in de volgorde van waarin je het vraagt… van heel boos – mijn motivatie – naar ondernemend – want een stevig project – naar marketing, want dat heb je wel nodig, de logica althans. Het is de wereld waarin we opereren dus dan moeten we mee.’

Jullie kozen heel bewust voor een wat activistisch merk: Gericht op consumenten die een product willen zónder iets en niet zozeer mét, bijvoorbeeld meer smaak. Dat is wel een typische ‘marketingafslag’. Waarom op deze manier?

‘Het had net zo goed iets kunnen zijn “met” maar onze missie is dat we palmoliegebruik willen beperken door een product te maken zonder palmolie maar met een alternatief, waarvoor gegarandeerd niet wordt ontbost. Als dit de missie is dan is het automatisch een “zonder- propositie”. Zoals je ook destijds suikervrij of recenter alcoholvrij of slavenarbeidvrij… het voorkomt een probleem en je helpt het oplossen. Ik zeg wel eens “door een hele kleine verandering draag je bij aan het terugdringen een heel groot probleem: ontbossing van de regenwouden.’

Hebben jullie along the way veel bestaande ESG-succesmerken als Tony’s, de Vegetarische Slager en Kipster bestudeerd of zijn jullie echt een eigen pad ingeslagen?

‘Tony’s was en is soms nog steeds wel een voorbeeld geweest. Het focussen op de oplossing, een positieve toon, een hippie-achtige identiteit zijn zeker geïnspireerd op delen van Tony’s. En wat ze allemaal gemeen hebben is dat we ons allemaal richten op een onrecht van een grote industrie en daarmee allemaal de lobby van die categorieën tegen ons krijgen…’

Wat jij samen met je compagnon Erik Bras voor elkaar hebt gekregen: een productlijn en merk ontwikkelen en uiteindelijk succesvol op de schappen van de Appie krijgen, vergde een enorme inspanning. Er zijn meer ondernemers die dat willen met duurzame of eerlijker alternatieven, maar het gaat echt zelden goed. Wat was het meest moeilijk in de afgelopen jaren?

‘Niet alleen Appie. De uitdaging was juist om zo groot mogelijk te introduceren. Daarvoor moet je groot durven denken en zoveel mogelijk on par zijn met de marktleider in de categorie, in dit geval margarine. Dus alle p’s behalve die van palmolie gelijk maken aan de referentiemerken. Dat klinkt eenvoudig maar dat is het niet.’ 

Je hebt een behoorlijke track record in marketing, meer specifiek in reclame. We kunnen ons iets voorstellen bij het vóórdeel dat dat oplevert bij de introductie van een nieuw merk, maar je hebt wel ineens een totaal andere positie. Zie die dozen maar in de winkels te krijgen. Ben je anders naar retailers gaan kijken?

‘Ik ben zeker anders naar retailers gaan kijken. In de dertig jaar dat ik in  de reclame werkte, waarvan heel veel in FMCG-categorieën, ben ik nog nooit met salesteams op pad geweest. Retail category-management is een essentiële schakel in het succes van je merk. Je kunt je suf adverteren maar zonder de sympathie van de retailer ben je nergens. Overigens is het andersom net zo waar… Die balans heb ik leren begrijpen.’

Duurzame succesmerken zijn lastig langdurig te succesvol te houden zonder een overname door een ‘grote broer met aandeelhouders’, zoals bij The Body Shop of door intensieve samenwerking met de retailer zélf zoals bij Kipster en Lidl. In die zin is het spannend wat er op lange termijn – zeg tien jaar – met Flower Farm staat te gebeuren. Waar hoop je op?

‘Ik denk dat we nog veel kunnen groeien zonder de strategische of financiële hulp van een overname. Zolang de regenwouden nog worden afgebrand voor de ontwikkeling van palmolieplantages is het belang van onze boodschap onverminderd groot. Natuurlijk hebben we te maken met een lobby die de relevantie van het ontbossingsprobleem proberen te relativeren. Dat kan voor ons een gevaar zijn. Ook ons succes dat andere merken meegaan in palmolievrij kan onze groei remmen. Maar dat zou natuurlijk geweldig zijn. Want onze missie is juist om een systeemverandering op gang te brengen naar een wereld waarin we minder afhankelijk zijn van palmolie. En dat is dan ook mijn hoop. Ik hoop dat we over tien jaar opereren in een wereld waarin de verslaving aan palmolie heeft plaatsgemaakt voor een diversiteit aan alternatieven waarvan wij nog steeds een van de roeptoeters zijn om het proces naar alternatieven te promoten. En zo de regenwouden die er nog zijn te beschermen tegen de oprukkende ontbossing voor palmolie.’

Ben jij erbij?
Het Grote Retailmarketing Congres richt zich niet alleen tot retailmarketeers en hun marketingdienstverleners, maar tot alle marketeers en ondernemers die iets verkopen aan iemand en zich afvragen via welke afzetkanalen en marketingconcepten dat de meeste kans van slagen heeft. Bezoek je dit congres? Dan leer je onder andere over winkelformules die veranderen en nieuwe manieren waarop er met klanten wordt omgegaan. Dat is in essentie waar marketing om draait en daarmee voor elke marketeer of ondernemer interessant.

Wil jij erbij zijn? Bestel je ticket! Het congres vindt plaats op dinsdag 15 oktober van 13.00 tot 18.00 uur en is toegankelijk voor NIMA-leden en niet-leden.  Vanwege de bijzondere locatie in Amsterdam, (WWP), is het aantal beschikbare tickets niet onbeperkt.

Oma is de soep op de taart van NIMA Retailmarketingcongres

Het grote retailmarketingcongres dat op 15 oktober plaatsvindt in Amsterdam heeft z’n line-up rond met één van de meest opmerkelijke en innovatieve retailmarketingcases van afgelopen jaren in Nederland: Oma’s Soep maakt soepen, maaltijden en groentespreads en wist zich binnen een aantal jaar op de schappen te krijgen van de grote supermarkten. Maar eigenlijk is het commercieel retailsucces van de soepfabriek een uit de hand gelopen bijvangst van een programma om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan, maar achter de hoge aaibaarheidsfactor van het bedrijf schuilt wel degelijk een prachtig doordacht commercieel succesverhaal.

Het NIMA Retailmarketingcongres vindt plaats bij WPP Amsterdam en is toegankelijk voor NIMA-leden en niet-leden. Dagvoorzitter is Roos Simons. Klik hier voor het volledige programma of om aan te melden.

‘Creativiteit kun je – denk ik – niet leren, dus we doen dit op gevoel’, sprak mede-oprichter Martijn Canters nog in mei van dit jaar in aanloop naar de NIMA Marketing Day. Het bedrijf combineert een zeer serieuze missie met een hoop lol: ‘We benaderen het probleem van eenzaamheid meestal op een positieve en luchtige manier in onze marketing met zoveel mogelijk humor. Dat vinden wij zelf leuk en dat vinden de ouderen ook mooi, dus dan is iedereen blij.’ Het leverde Oma’s Soep een top-3-notering op bij de NIMA Marketing Jaarprijzen. De presentatie die volgde op de NIMA Marketing Day 24 liet geen mens in de uitpuilende zaal onberoerd vanwege de uitzonderlijke originaliteit, het prachtige streven én het commercieel succes. Tijdens de presentatie op het NIMA Marketing Now retailcongres over innovatie in retailmarketing komen uiteraard hoogte- en dieptepunten voorbij en wordt ook stilgestaan bij de meest recente activiteiten: Binnenkort heeft Oma’s Soep nieuwe producten in de supermarkten staan met maaltijdsoepen bij Albert Heijn en het bedrijf organiseert een Oma’s Festival in de Week tegen Eenzaamheid.  

‘Mooie initiatieven en verhalen, die goed resoneren. Oma’s soep is een mooi voorbeeld van een impactgedreven organisatie’, schreef de vakjury deze zomer in zijn rapport. Elke kom soep dient een dubbel doel: het stillen van honger en het tegengaan van eenzaamheid onder ouderen, door het bieden van gezelschap en doelgerichte activiteiten aan ouderen die anders geïsoleerd zouden kunnen raken. ‘Oma’s soep zet zijn communicatie op verschillende wijze in: soep verkopen ze door ‘het verhaal achter het recept’ te vertellen en zo een diepere laag toe te voegen aan elk product. Op sociale media en via PR laat Oma’s Soep zien hoe de activiteiten die ze organiseren de levens van vele ouderen verrijken.’

Beeldcredit: Oma’s Soep

Marketing in Retail; de moeder aller marketing

Hét Nederlands Instituut voor Marketing is in 1966 opgericht en daarmee één van de oudjes onder de nog bestaande beroepsverenigingen van Nederland. Op zich geen bijzondere tijd, want in die periode – zo eind jaren zestig – dook dat woord ‘marketing’ voor het eerst op in de Nederlandse taal en de eerste echt grote reclamebureaus wisten daar wel raad mee: die noemden zich heel hip ook graag ‘marketingbureau’, om later toch maar weer de ‘reclame’-P te blijven gebruiken.

Het idee om alle losse eindjes van het commercieel proces in een mix te gieten en dáár een samenhangend plan van te maken stamt ongeveer uit die wilde jaren. Opvallend bij het terugbladeren in de oprichtingsverklaring van NIMA vallen twee dingen direct op: de vereniging is nadrukkelijk opgericht door écht vooraanstaande Nederlandse wetenschappers, bureaus en corporates. Ook bureaus en bedrijven die nu nog bestaan als Philips, Unilever en Albert Heijn, JWT en FHV.

En retailmarketing was de daarbij the name of the game. Ruim meer dan de helft van de oprichters had vooral ‘winkels’ en ‘winkelpubliek’ (en natuurlijk de reclame daarvoor) in hun achterhoofd bij het begrip marketing, zo lijkt. En daar was ook wel reden toe, want na een aantal decennia waarin kranten en out of home toch de meest gebruikte reclamemedia waren, kwam daar vanaf 2 januari 1967 hét Sterblok bij. Televisiereclame richtte zich in de eerste maanden nog vooral tot de typische televisiebezitter in die dagen (belezen, modern en welvarend – de tv was immers niet goedkoop), de mainstream liet niet lang op zich wachten. Begin jaren zeventig vlogen de wasmiddelen- bier- margarine- en koffiereclames massaal de vaderlandse huishoudens in, gericht op de huisvrouw met de knip en de huisman met dorst.

De oorsprong van Marketing?
Marketingonderzoeker en auteur Ronald Voorn heeft ooit een poging ondernomen de oorsprong van marketing te beschrijven in het NIMA Marketingfacts Jaarboek van 2019-2020. Die ontstond ongeveer 2500 voor Christus in retail, meer specifiek op markten in Mesopotamië, zo luidt een theorie. Gevulde graanpotten werden van kleizegels voorzien om de producent – de boer – kenbaar te maken voor kopers. Elke akkerbouwer gebruikte een eigen zegel: een soort tag of merk in de vorm van een ‘logo’. De verkrijgbaarheid, kwaliteit en ‘het imago’ bepaalde de vraag. Volgens kleitabletten met spijkerschrift was puur zilver daarbij het eerste gestandaardiseerde betaalmiddel.

Op 15 oktober organiseert NIMA een retailmarketingcongres (kom daarheen!), met name omdat er eigenlijk relatief weinig retailmarketingcongressen bestaan en retail tegelijk de uithoek van marketing is waar iederéén van kan leren. In het vak en daarbuiten. Retailmarketing is enorm snel, is uiterst competitief, zoals de column van Robin Wollenberg op deze site ook nog benadrukte, en bovenal heel innovatief. En misschien omdat marketing er zo zichtbaar is, houden veel marketingprofessionals van retailmarketing. Je bent zelf immers consument, wanneer je voor een schap staat te dralen en moet kiezen tussen chipssoorten, koffiemerken, shampooflessen, verstelzaagbakken of potplanten. En je ziet jezelf een keuze maken.

Het is misschien de enige vorm van marketing waar je naar blijft kijken als je helemaal afgekoppeld op vakantie bent. In een Franse hypermarché – een tempel van vermaak voor wie genoeg tijd heeft – zoek je vergeefs naar pindakaas of vla, maar blijken bouillionblokjes te komen in 150 smaken. Bij Sainsbury’s in het UK kun je voorgesneden sandwiches kopen met ‘garnaal en bloody mary-smaak’. In de VS heb je een muur gekoelde IPA-bieren (mayonaise gaat er per liter en pindakaas per kilo). Om over de supermarkt in Zuidoost-Azië nog maar te zwijgen. Een retailsafari over de grens is soms een hallucinante ervaring.

Marketing in retail is marketing in z’n puurste vorm. ‘Klantgericht ondernemen’ is er the name of the game. Je kunt honderd uur boven een spreadsheet met klantgedrag hangen, je kunt ook tien minuten posten bij een groenteafdeling om te zien wie met boodschappenbriefjes loopt, wie achter de aanbiedingen aanloopt, wie er een dagelijks uitje heeft en wie er binnen twee minuten buiten wil staan (hoi selfscankassa). Of een bouwmarkt op zaterdag, een fast fashion retailer op donderdag, de Bijenkorf met kerst; alle P’s van marketingmix liggen voor je voeten en alles gaat snél, heel snel. Aan de lunch weet je of je actie van diezelfde morgen aanslaat en/of je moet bijsturen. Tegen de avond wordt er nog gedraaid aan knoppen en als het echt tegen zit rollen de volgende ochtend koppen. Da’s Retailmarketing. Ruig en verslavend lekker. De moeder aller marketing.

Beeldcredit: Beeldbank Albert Heijn BV

(Blogpost) ‘Ja hallo Jumbo?!?!’

“Ja hallo Jumbo…” dat was wel zo’n beetje mijn eerste reactie op de LinkedIn post van Jumbo CEO Ton van Veen. Maar ja, besluit je dan direct onder de post je eerste reactie te geven, laat je het lopen of neem je de tijd om je reactie in een blog-post te vatten. Ik kies voor het laatste en neem je graag mee in mijn gedachtewereld bij deze post en campagne, want in mijn hoofd gaat het hier op drie vlakken mis.

Deze column is geschreven door Robin Wollenberg, de Man van de Zaak. Hij is of werkzaam als strateeg, marketing- & communicatiemanager/adviseur, social media manager of projectleider. Ook geeft hij inspiratiesessies of keynotes over digitalisering, digitale transformatie, ‘Employee Advocacy’ en social media. Columns en gast-postings op Nima.nl vertegenwoordigen de mening van de betrokken marketeer.

Allereerst weet ik natuurlijk maar al te goed, dat het in de retailwereld niet heel ongewoon is om je concurrent de maat te nemen. Niet alleen vliegen de aanbiedingen je om de oren, ook boodschappen vergelijkingen van bijvoorbeeld de Consumentenbond vindt gretig aftrek. Alles om te laten zien dat je de goedkoopste bent.

Het is alleen niet echt chique om je rechtstreeks op een concullega te richten. De P van ‘Prijs’ is slechts één van de instrumenten in je marketingpalet. Door juist die, en alleen die, te benadrukken laat je zien dat je op de andere P’s niets of te weinig te bieden hebt. In de wetenschap dat Albert Heijn ook niet te boek staat als goedkoopste benadruk je eigenlijk dat je dit zelf ook niet bent. Anders had je je wel vergeleken met een supermarkt die wél als goedkoop te boek staat.

Uitpersen

In zijn post noemt Ton van Veen heel fijntjes dat dit het resultaat is van de recente onderhandelingen met ‘zijn’ leveranciers. En wie de wereld van de supermarkten een beetje kent, weet dat de onderhandelingen daar op het scherpst van de snede en letterlijk tot op de cent worden uitgevochten. De macht ligt volledig bij de supermarkt. Soms zelfs met het gevolg dat een product tijdelijk uit de schappen verdwijnt. Veelal veroorzaakt doordat de producent de laatste paar cent niet kan toegeven. Die paar cent kan het verschil maken tussen winst of verlies. De macht van de supers is hoog. Niet in het vak liggen bij Albert Heijn, Jumbo of een andere retailer levert grote omzetverliezen op.
Jumbo heeft haar leveranciers nu dus tot op het bot uitgeknepen, lijkt mij. In een wereld waar de hele keten van dat ene product moet leven, moet je ook iedere producent een beetje winst gunnen. Winst die nodig is om te kunnen overleven, om te kunnen investeren, om te verduurzamen en ook om de aandeelhouders tevreden te houden. Als één schakel in de keten structureel verlies maakt, breekt de ketting. Alleen op prijs ga je het niet winnen. Er komt een moment dat de bodem echt de bodem is.

Suiker-taks galore

Ik weet niet of je deze campagne van Jumbo ook op groot formaat in de winkels, abri’s en ander plekken gaat terugvinden, de afbeelding op LinkedIn was redelijk klein. Het totale prijsverschil van € 5,- (ongeveer 10%) is duidelijk zichtbaar, maar de inhoud van het lijstje is nauwelijks leesbaar. Als je de afbeelding beter bekijkt, zie dat de inhoud hier alleen maar dranken bevat, en niet zelden met een hoog suikergehalte. Ja hallo Jumbo, dat is mijn wekelijkse boodschappenlijstje niet! En dat niet alleen, als je als supermarkt je echt wilt onderscheiden dan concurreer je toch niet alleen op frisdrank. Dan probeer je mensen te verleiden tot de gezondere keuze en hen niet richting obesitas te duwen. Want op een paar uitzonderingen na is deze lijst toch echt goed voor een enkele reis diabetes.
Waar zijn de dagelijkse boodschappen? Waar zijn de gezonde opties? Waar zijn de duurzame opties? Zo’n enorme gemiste kans! Of is dit het resultaat van onderhandelingen met leveranciers die niet gebaat zijn bij ziektepreventie en zo een poging doen om onze verslaving overeind te houden.

Te dure boodschappen

En nu hoor ik je al zeggen; “ja maar de boodschappen zijn enorm duur geworden door inflatie! Eindelijk een super die deze veel verdienende uitbuiters als Coca Cola durft aan te pakken!”. Ik hoor je en ik snap je. Verschillende producten zijn hier duurder dan in de ons omringende landen. Picnic bewijst dat, door producten uit Duitsland te halen. Maar de werkelijke oorzaak ligt ook bij onszelf. We zijn zo verslaafd aan 1+1 gratis, hoge kortingen en aanbiedingen, dat veel producenten de basisprijs kunstmatig hoger houden. Ook wel logisch, want wij kopen die producten niet buiten de aanbiedingen om. Enerzijds door de wat te hoge prijs natuurlijk, maar nog vaker omdat het niet in de aanbieding is. Ons ben zuunig hè! Een lagere basisprijs is alleen een optie, als we minder aanbiedingen en minder hoge kortingen zouden accepteren. En de hoge winst van sommige leveranciers is niet alleen het gevolg van een goede marketing, waardoor zij hogere prijzen kunnen vragen. Het is ook vaak het gevolg van een kleine marge, maar wel een heel hoog volume. Dus een nog 2 cent lagere prijs voor een fles Cola, doet in het schap niet veel. Maar als je er 10 miljoen per jaar verkoopt, heb je wel € 200.000 winst te pakken.

Meer over Retailmarketing? Het NIMA Marketing Now Grote Retailmarketing Congres vindt plaats op dinsdag 15 oktober van 13.00 tot 18.00 uur en is toegankelijk voor NIMA-leden en niet-leden. 

Hallo Jumbo!

Dus Jumbo, pak de handschoen op en toon echt lef. Maak ditzelfde vergelijk ook op de dagelijkse boodschappen. Neem het dan ook op tegen bijvoorbeeld Lidl en Aldi. Neem je verantwoordelijkheid en biedt een vergelijk met de gezondere opties. Laat zien dat je ziektepreventie en duurzaamheid serieus neemt.
Speel ook met de andere P’s van je marketingpalet en niet alleen met de prijs. Er zijn meer overwegingen, die bepalen waar je je boodschappen doet of wie je laat bezorgen. Service, dienstverlening, uitstraling, voldoende én vriendelijk personeel is de consument ook wat waard. Niet iedere consument wellicht, maar mij in ieder geval wel.

Beeldcredit visual: Jumbo Beeldbank

#NMDay24 Update: ‘Ties Robben en Paul Bakker van Jean Bâton’

De 8e editie van Nima Marketing Day vindt plaats op donderdag 13 juni 2024 in De Fabrique in Utrecht. Tijdens NMD geven maar liefst 70 marketingcollega’s inspirerende en interactieve presentaties verdeeld over tien zalen. We starten en eindigen de dag met smaakmakende plenaire sessies. Bovendien maken we de winnaars van de Nima Marketingprijzen bekend. Check nimamarketingday.nl voor updates. Dit interview is geschreven door Nanny Kuilboer.

Ties Robben is Food Designer en werkzaam bij Enrico Roots in Good Food, waar hij verantwoordelijk is voor de productontwikkeling en marketing van Jean Bâton. Hij is al sinds het prille begin in 2012 betrokken bij het mayonaisemerk. Samen met Paul Bakker, Co-founder & Creative Director creative agency Howdy, verzorgt hij een van de sessies tijdens Nima Marketing Day. Een korte kennismaking.

Wat is jouw persoonlijke motivatie om te spreken tijdens Nima Marketing Day?
Ties: ‘We hebben de uitnodiging ontvangen om te spreken over Jean Bâton. Ik ben vanaf het begin betrokken en uiteraard heel trots op wat we bereikt hebben en daar vertel ik graag over.’
Paul: ‘Het merk Jean Bâton is een mooi voorbeeld van een goede samenwerking tussen opdrachtgever en bureau.’

Wat vind je het goede aan een samenkomst als NMD?
Ties: ‘Samen met vakgenoten ervaringen uitwisselen en daarmee nieuwe inzichten opdoen en dat in een leuke setting. Wie wordt daar nu niet blij van?’
Paul: ‘Naast de inspiratie die je op kunt doen, is het een goede plek om mensen te ontmoeten die zich met dezelfde dingen bezig houden.’

Wat hoop je dat bezoekers van jouw sessie meenemen naar huis?
Ties: ‘Dat ze zien hoe je als klein merk kunt uitgroeien tot een vaste waarde op het schap en je marketingbudget kunt laten groeien met de groei van het merk. Maar ook de uitdagingen die dit oplevert.’
Paul: ‘Inspiratie over wat er speelt in het vak en nieuw interessante contacten.’

In welke sector ben je actief en wat vind je daar leuk aan?
Ties: ‘Ik ben werkzaam als Food Designer in een sector die zich richt op het creëren van nieuwe voedselproducten, maar ook hoe deze in de markt te zetten. Wat ik hier leuk aan vind, is de combinatie van het ontwikkelen in de keuken, opschalen in productie, maar daarnaast zorgen dat de hele marketingmix klopt. Het mooist is natuurlijk om je producten op het schap van de supermarkt te zien.’
Paul: ‘Communicatie en branding. Het is te gek om samen met de merken waar wij voor werken, creatief werk te kunnen maken.’

Wat is je persoonlijke drijfveer?
Ties: ‘Heel Nederland steeds lekkerder laten eten, zonder exclusief te zijn.’
Paul: ‘De wereld een stukje leuker maken.’

Kun je een tipje van de sluier lichten met betrekking tot jullie presentatie?
Ties: ‘De titel van onze sessie luidt: Jean Bâton: van concept tot extraordinaire. We delen de reis van Jean Bâton van idee tot supermarktschap. Hoe het merk uitgroeide tot een love brand via social ondersteund door een beperkt budget, maar ook de problemen onderweg.’

Inflatiespook? Leer over de P van prijs!

Voor marketingprofessionals lijkt dit lijkt het perfecte moment om de demonen onder ogen te zien

Veel consumenten heroverwegen wat ‘waarde’ voor hen betekent in tijden van crisis. De combinatie van stijgende distributie- en grondstofkosten betekent dat de minst bekende of misschien ook minst geliefde van de vier marketing-P’s, prijsstelling, komend jaar waarschijnlijk vaker en steviger op de agenda zal staan. De Britse FMCG-marketingsenior Andrew Geoghegan wijst erop dat marketeers geneigd zijn juist te duiken als het over prijsstrategie gaat. Terwijl strategische prijsstelling en waardeperceptie een doorslaggevende rol spelen bij commerciëel succes.

Het mag een ‘klassieke‘ marketing-P zijn, prijs is geen onomstreden powertool in de gereedschapskist van een marketeer. In veel gevallen gaat de marketingafdeling -manager of -directeur helemaal niet over de prijsstrategie, met alle gevolgen van dien. In een interview met prijsgoeroe Tijs Rotmans – schrijver van het hoofdstuk over pricing in het laatste Marketingfacts Jaarboek – stelde hij dat je als marketeer beter een baan kunt afwijzen als je pricing niet naar je toe mag trekken: ‘Als je de CFO en CEO dáárvan niet kan overtuigen, vrees ik dat je nog wel meer ingrepen moet doen.’ (lees ook Pricing, de meest duistere P van alle P’s)

Bij de marketingdenkers alom bekend: Prijs is eerst en vooral psychologie en geen wiskunde, maar dat gevecht ga je als marketeer zeker verliezen als je spreadsheet-econs in je bedrijf praat. En in veel gevallen zal dat tóch het geval zijn, dus het drammen over irrationele beweegredenen onder consumenten heeft dan geen zin. Tenzij je huiswerk verricht. 

Dit artikell is gescreven door en verscheen eerder op